ในโลกธุรกิจปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็นธุรกิจขนาดเล็ก ขนาดกลาง หรือแม้แต่บริษัทข้ามชาติ “หนังสือสัญญาซื้อขาย” ถือเป็นเอกสารที่มีความสำคัญอย่างยิ่ง เพราะเป็นข้อตกลงที่กำหนดสิทธิ หน้าที่ และความรับผิดชอบของคู่สัญญา การทำธุรกรรมใด ๆ โดยไม่มีเอกสารสัญญารองรับ หรือมีสัญญาที่ไม่รัดกุม มักนำมาซึ่งปัญหาข้อพิพาท ความเสียหายทางการเงิน และบางครั้งอาจบั่นทอนความสัมพันธ์ทางการค้าได้
คำถามสำคัญคือ “หนังสือสัญญาซื้อขาย ควรทำอย่างไรจึงจะมีผลบังคับตามกฎหมายได้จริง?” และ “ทำไมจึงควรให้ทนายความเป็นผู้ร่างสัญญาแทนที่จะเขียนเอง?”
หนังสือสัญญาซื้อขาย คืออะไร?

หนังสือสัญญาซื้อขาย คือเอกสารที่ทำขึ้นระหว่างผู้ซื้อและผู้ขาย เพื่อระบุข้อตกลงสำคัญของการซื้อขายสินค้า บริการ หรือแม้แต่ทรัพย์สินทางปัญญา โดยหนังสือสัญญาซื้อขายที่ดีจะต้องมีองค์ประกอบชัดเจน เช่น รายละเอียดของคู่สัญญา รายละเอียดของสินค้า/บริการ ราคา วิธีการชำระเงิน เงื่อนไขการส่งมอบ และข้อกำหนดเกี่ยวกับความรับผิดชอบหากมีการผิดสัญญา
นอกจากนี้ หนังสือสัญญาซื้อขายยังสามารถครอบคลุมไปถึงการทำ สัญญาการค้าระหว่างบริษัท และ สัญญาระหว่างประเทศ ซึ่งมีความซับซ้อนมากกว่า เนื่องจากเกี่ยวข้องกับกฎหมายหลายประเทศ ข้อกำหนดด้านภาษี การขนส่งระหว่างประเทศ (Incoterms) และข้อพิพาทที่อาจต้องพิจารณาในศาลต่างประเทศหรืออนุญาโตตุลาการ
ความสำคัญของหนังสือสัญญาซื้อขาย

- เป็นหลักฐานทางกฎหมาย -หากเกิดข้อพิพาท หนังสือสัญญาซื้อขายคือหลักฐานสำคัญที่ศาลหรืออนุญาโตตุลาการจะนำมาพิจารณา
- ลดความเสี่ยงในการตีความต่างกัน -การซื้อขายด้วยวาจาอาจก่อให้เกิดการเข้าใจไม่ตรงกัน แต่เมื่อมีสัญญาเป็นลายลักษณ์อักษร ความชัดเจนจะช่วยลดความเสี่ยงนี้
- กำหนดสิทธิและหน้าที่ที่ชัดเจน -เช่น ผู้ขายต้องส่งมอบสินค้าเมื่อใด ผู้ซื้อต้องชำระเงินด้วยวิธีใด และหากผิดนัดจะมีผลอย่างไร
- สร้างความมั่นใจทางธุรกิจ -คู่สัญญาจะมั่นใจมากขึ้นเมื่อมีหนังสือสัญญาซื้อขายที่เป็นธรรมและมีผลบังคับได้จริง
ความแตกต่างของสัญญาซื้อขายทั่วไปกับสัญญาการค้าระหว่างประเทศ

- สัญญาซื้อขายทั่วไป : ใช้กฎหมายไทยเป็นหลัก มักเกี่ยวข้องกับบุคคลหรือนิติบุคคลในประเทศเดียวกัน
- สัญญาการค้าระหว่างประเทศ : มีความซับซ้อนมากขึ้น เช่น ต้องกำหนดว่ากฎหมายประเทศใดจะใช้บังคับ วิธีการชำระเงินระหว่างประเทศ (Letter of Credit) การขนส่งและประกันภัยสินค้า ตลอดจนการกำหนดหน่วยงานที่มีอำนาจตัดสินข้อพิพาท เช่น ศาลต่างประเทศหรืออนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศ (ICC, SIAC, HKIAC เป็นต้น)
การร่าง หนังสือสัญญาซื้อขายระหว่างประเทศ หากไม่มีผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมายเข้ามาดำเนินการตรวจสอบ อาจทำให้บริษัทเสียเปรียบคู่ค้าในต่างประเทศได้ง่าย
ปัญหาที่เกิดจากการร่างสัญญาเอง

หลายบริษัทมักดาวน์โหลดแบบฟอร์มสัญญาจากอินเทอร์เน็ต หรือใช้แบบฟอร์มทั่วไปโดยไม่ได้ปรับให้เหมาะสมกับธุรกรรมของตนเอง ซึ่งอาจก่อให้เกิดปัญหา เช่น
- เงื่อนไขไม่ครบถ้วน ขาดรายละเอียดสำคัญ
- ใช้ถ้อยคำกำกวม ทำให้ตีความได้หลายทาง
- ข้อกำหนดบางอย่างไม่ถูกต้องตามกฎหมายไทยหรือกฎหมายต่างประเทศ
- ไม่มีข้อกำหนดเกี่ยวกับการแก้ไขข้อพิพาท ทำให้เมื่อมีปัญหาจริงไม่สามารถดำเนินการได้ทันที
- ไม่กำหนดวิธีการชำระเงินหรือเงื่อนไขการส่งมอบที่ชัดเจน
สัญญาที่ไม่รัดกุมเหล่านี้ เมื่อเกิดข้อพิพาทจริงมักทำให้ฝ่ายที่เสียเปรียบไม่สามารถบังคับสิทธิของตนได้
ทำไมควรให้ทนายความมืออาชีพร่างหนังสือสัญญาซื้อขาย?

- ความถูกต้องตามกฎหมาย
ทนายความจะตรวจสอบให้สัญญาเป็นไปตามกฎหมายไทย และหากเป็นสัญญาระหว่างประเทศ ก็จะคำนึงถึงกฎหมายต่างประเทศด้วย - การร่างเงื่อนไขที่ครอบคลุม
สัญญาที่ดีต้องไม่เพียงกำหนดราคาหรือวันส่งมอบเท่านั้น แต่ยังต้องมีเงื่อนไขกรณีผิดสัญญา ข้อยกเว้นความรับผิด และกระบวนการแก้ไขข้อพิพาท - ลดความเสี่ยงในการถูกเอาเปรียบ
การมีผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมายดำเนินการตรวจสอบ จะทำให้มั่นใจว่าสัญญาไม่เข้าข้างอีกฝ่ายจนเกินไป - เหมาะสมกับธุรกิจเฉพาะด้าน
ธุรกิจแต่ละประเภท เช่น เทคโนโลยี โลจิสติกส์ หรือการผลิต มีรายละเอียดเฉพาะ ทนายความสามารถปรับเงื่อนไขให้เหมาะสมกับอุตสาหกรรมของคุณได้ - รองรับการบังคับใช้ในอนาคต
หากเกิดข้อพิพาทขึ้น ทนายความจะร่างสัญญาให้สามารถใช้เป็นหลักฐานและบังคับได้จริงในศาลหรืออนุญาโตตุลาการ
ตัวอย่างหัวข้อสำคัญที่ควรมีในหนังสือสัญญาซื้อขาย
- รายละเอียดของคู่สัญญา (ชื่อ ที่อยู่ เลขทะเบียนนิติบุคคล)
- รายละเอียดสินค้า/บริการ (ชนิด ปริมาณ คุณภาพ มาตรฐานที่ต้องการ)
- ราคาและวิธีการชำระเงิน
- เงื่อนไขการส่งมอบสินค้า (สถานที่ส่งมอบ วันเวลา วิธีการขนส่ง)
- การโอนกรรมสิทธิ์และความเสี่ยง
- เงื่อนไขการรับประกันสินค้า
- บทลงโทษกรณีผิดสัญญา (ค่าปรับ ดอกเบี้ย ฯลฯ)
- วิธีการระงับข้อพิพาท (ศาลไทย หรืออนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศ)
ปรึกษาสำนักงานกฎหมายวงศกรณ์ เพื่อร่างหนังสือสัญญาซื้อขายที่คุ้มครองธุรกิจของคุณ

หนังสือสัญญาซื้อขาย ไม่ว่าจะเป็นสัญญาการค้าระหว่างบริษัทในประเทศ หรือสัญญาการค้าระหว่างประเทศ ล้วนเป็นเอกสารที่มีความสำคัญและซับซ้อน การเขียนสัญญาเองโดยไม่มีความรู้ด้านกฎหมาย อาจทำให้ขาดความรัดกุมและไม่สามารถบังคับใช้ได้จริงเมื่อเกิดปัญหา
ดังนั้น ทางเลือกที่ปลอดภัยและรอบคอบที่สุด คือการใช้บริการ ทนายความมืออาชีพ หรือ สำนักงานกฎหมายวงศกรณ์ ที่มีประสบการณ์ด้านการร่างหนังสือสัญญาซื้อขายทั้งในและต่างประเทศ เพื่อให้มั่นใจว่าสัญญาของคุณถูกต้องตามกฎหมาย ครอบคลุมทุกประเด็น และสามารถปกป้องผลประโยชน์ของคุณได้อย่างแท้จริง
👉 หากคุณต้องการหนังสือสัญญาซื้อขายที่มีผลบังคับตามกฎหมายและคุ้มครองธุรกิจของคุณ ติดต่อ สำนักงานกฎหมายวงศกรณ์ เพื่อรับบริการจากทีมทนายความผู้เชี่ยวชาญได้ทันที

